ҲАМ ҚЎЛИ, ҲАМ ТИЛИ ЮГУРИК «УСТА»

0

2021 йил 13 февраль куни соат тахминан 19: 00ларни кўрсатиб турган бир пайтда Шокирбек Абдуллаевич Муҳсинов (мақоладаги исм-фамилиялар шартли равишда ўзгартирилган) Тошкент шаҳар Учтепа тумани Фарҳод кўчасида жойлашган «OAZIS» савдо маркази қаршисида кетаётган эди. Ичган спиртли ичимликлари таъсирида юраги жўшиб, кўнгли турли хил саргузаштлар излаётган Ботирбек ширакайф кўзлари билан атрофга назар ташлаб олганидан сўнг ўзи ёқтирган қўшиқни хиргойи қилишга тушди:

— Замон, замон, бизнинг замон, даврон бизники,

Қўлимизда еру осмон, имкон бизники…

Ҳа, шу тобда Шокирбек қўлида еру осмонни тутиб тургандек ҳис қиларди ўзини. У шу ҳолида гандираклаб пича юрди-да, сўнг негадир қадамини секинлатди. Кейин спиртли ичимлик таъсирида юмилиб кетай-юмилиб кетай деб турган кўзларини кафти билан ишқалади-да, худди тилла топган гадойдек хурсанд бўлиб илжайди:

— Ие, анави ерда биттасининг машинаси бузилиб қолибдими?

Гарчи деярли маст ҳолатда бўлишига қарамасдан Шокирбек адашмаган, чиндан ҳам, ундан бироз нарида бир йигит йўл четида «Газель» русумли автомобилни таъмирлаётган эди. «Ҳозир кимга қарама ўзича уста бўлиб кетди. Бизга ўхшаган ҳақиқий усталарга эса нон йўқ!» дея тўнғиллади Шокирбек зўр-базўр қадам ташлаб, «Газель» томон юраркан ва машина ёнига етар-етмас «Ҳормасинлар энди», деди ҳийла баланд овозда.

«Газель» эгаси Қодиров Маҳмуджон Абдумалик ўғлининг ҳозир биров билан гаплашишга хоҳиши йўқ, чунки қишнинг куни эмасми, совуқ жон-жонидан ўтиб кетган, бунинг устига машинасини анчадан бери тузата олмасдан роса жиғибийрон бўлиб, асаби таранглашиб турган эди. Шу боис ўзидан сал нарида чайқалиб турган эркакни кўрди-ю, истар-истамас «Саломат бўлинг», дея жавоб қайтариб, ўз иши билан машғул бўлди.

— Ҳа, оғайни, тойчоқнинг ишкали чиқиб қолдими? — дея хунук тиржайди Шокирбек гўёки машинанинг йўл четида бузилиб ётганини кўрмаган одамдек.

Маҳмуджон индамади.

— Ҳа, оғайни, худди машинангни мен бузиб қўйгандек аччиқ қилиб, гапимга ҳам жавоб бермайсан! — деди иддао билан унга Шокирбек. — Ундан кўра, мундай одамга ўхшаб бунинг касалини айтсанг-чи, мен бир пасда тузатиб бермайманми бу савил қолгурни!

Маҳмуджон анча босиқ йигит эди. «Бироз ёнимда турса, зерикади-да, кейин ўз йўлида кетади», деб ўйлади у ва тағин ўз иши билан андармон бўлди.

— Ҳой, нима, қулоғинг том битганми? Гапирсам гапимга жавоб бермайсан ёки мени қўлидан ҳеч нарса келмайдиган ароқхўр деб ўйлаяпсанми? — тағин ҳайдовчи йигитга қараб ўдағайлай кетди Шокирбек. — Аммо-локигин билиб қўй, мен бунақа мошиналарни тузатиб юрганимда сен ҳали онангнинг қорнида ҳам йўқ эдинг!

— Ака, бирор жойда ўтириб, яхшигина кайф қилиб келаётганга ўхшайсиз, бунақа катта йўл бўйида тентираб юрмасдан уйингизга бориб, дам ола қолмайсизми, — деди бу гапларни эшитиб эшитмасликка олган Маҳмуджон ва гарчи аччиғи чиқаётган бўлса-да, ўзини босишга уринди.

— Э-э, укагинам, сен менга ақл бўлмагин-да, икки юз минг сўм бер, машинангни олти сонияда гижинглаган тойчоқдек қилиб қўлингга топшираман, — дея мақтанди Шокирбек ҳайдовчи йигитнинг чарчоқ из солган юзига тикилиб туриб.

— Ака, ҳурматингизни билинг-да, йўлингиздан қолманг, биринчидан, сизга берадиган ортиқча пулим йўқ, иккинчидан, машинамнинг касали нима эканлигини сиздан кўра, ўзим яхшироқ биламан, сиз хира пашшадек ёнимда туриб, менинг ишлашимга халал бермасангиз, уни аллақачон тузатган ҳам бўлардим, — деди бу сафар анча жаҳли чиққан Маҳмуджон.

— Роса қулоғингга гап кирмайдиган, ўжар йигит экансан! Айтяпман-ку, бор-йўғи икки юз минг сўм бер, «Газел»ингни тузатаман-қўяман. Унгача ўзинг пича дам олиб турасан!

— Раҳмат, ака, сизсиз ҳам ўзим бир амаллайман, — деди Маҳмуджон оёғида зўрға турган «уста»га имкон қадар яхши сўзлашга ҳаракат қиларкан.

— Э-э, сен менга икки юз бергин, кейин раҳмат айтмасанг ҳам майлига, — дея «Газел»га янада яқинроқ келди Шокирбек.

— Ҳой, ака, ўзи ҳозир қонимга ташна бўлиб турибман, сиз ҳам ёш болага ўхшаб битта гапни такрорлайвериб, одамнинг асабига тегмасангиз-чи! — дея овозини ҳийла кўтаришга мажбур бўлди Маҳмуджон.

— Нима, укагинам, пулинг йўқми? Пулинг йўқ бўлса, бирорта танишингдан олиб берсанг ҳам бўлаверади, менинг шошаётган жойим йўқ! — дея кўзларини лўқ қилганча ҳайдовчининг асаб торларини чертишда давом этди ҳали-ҳамон кайфи тарқамаган Шокирбек.

— Ҳой, инсон, сизга ўзбек тилида айтяпман-ку, менга ёрдамингиз керак эмас, ўзим эплайман, деб! Нимага гапга тушунмайсиз-а?!

— Ўзинг эплай олмайсан! Эплаганингда шу пайтгача эплардинг, бунақа қоронғига қолиб ўтирмасдан! — дея тўнғиллади Шокирбек ва ҳайдовчининг ёнига янада яқинроқ бориб, очиқ капот томонга қўл узатган бўлди.

— Қўлингизни тортинг, тағин кайфда тузатаман, деб бирор нарсани бузиб қўярсиз, — деди Маҳмуджон ва чақирилмаган «уста»нинг қўлини қайтариб ташлади.

Унинг бу ҳаракати Шокирбекнинг жаҳлини чиқариб юборди:

— Сен бола, ҳали менинг қўлимни итариб ташлаяпсанми?!

— Бўлмаса нима қилай, сиз айтаётган қўшиққа катта йўлга чиқиб ўйнаб берайми?! — саволга савол билан жавоб қайтарди Маҳмуджон.

— Вой, ҳайвон, вой, итнинг боласи! Сен ўзи ким билан гаплашаётганингни, кимга қараб сакраётганингни биласанми?! — овозига зўр бериб, бақира бошлади Шокирбек.

— Ака, шаллақи хотинларга ўхшаб, кўчада бақир-чақир қилиб, публикага ўйнамасдан уйингизга борсангиз-чи? — дея уни муросага чорлади Маҳмуджон.

— Э-э, ҳали биз сенга шаллақи хотин бўлиб қолдикми?! Сен ҳозир менга бу гапинг учун жавоб берасан! Шуни биласанми?! — баттар овози баландлади Шокирбекнинг.

— Ака, мен сизга ўхшаган бекорчи эмасман, тезроқ машинани тузатиб кетишим керак, қиладиган ишларим бор, — деди Маҳмуджон имкон қадар унга яхши гапиришга уринар экан.

— Йўқ, сен аввал менга айтган сўзларинг учун жавоб олгин, кейин хоҳлаган жойингга кетаверасан! — деди Шокирбек ва чаққон ҳаракат билан Маҳмуджоннинг бўйин қисмидан маҳкам тутиб, ўзига қараб тортди. Кейин эса бор кучи билан бечора ҳайдовчининг бўйнидан қисди.

Маҳмуджонинг гавдаси букилиб кетди. У ўзини тиклашга уринаётган бир пайтда эса бурнига келиб тушган оғриқли зарбадан эсанкириб қолди. Шокирбек ўнг тиззаси билан унинг бурун соҳасига қаттиқ зарба берган эди. Маҳмуджоннинг бурнидан тизиллаб қон отила бошлади. Бу орада шовқин-суронни эшитиб, атрофга тўпланган одамлар уларни ажратиб қўйишди. Зарба таъсирида боши гир-гир айланиб, кўнгли беҳузур бўлаётган Маҳмуджон эса «Газел»ни ҳам ташлаб, шифохонага мурожаат қилишга мажбур бўлди.

Шокирбек Абдуллаевич Муҳсинов судда айбига тўлиқ иқрорлигини билдириб, 2021 йил 13 февраль куни спиртли ичимлик истеъмол қилиб, маст ҳолатда бўлгани сабабли Маҳмуджон Қодировнинг юз соҳасига зарба берганлигини, бунинг натижасида М. Қодировнинг бурни қонаганлигини, сўнгра у М. Қодировнинг ҳолидан бир неча маротаба хабар олганлигини ва унинг дори-дармон харажатларини қоплаганлигини, ҳозирда қилмишидан чин кўнгилдан пушаймонлигини кўрсатиб, суддан унга енгиллик беришни сўради.

Жабрланувчи Маҳмуджон Қодиров суд мажлисида юз берган ҳодисани айтиб, Шокирбек Абдуллаевич Муҳсинов ундан қилмиши учун кечирим сўраб, даволанишида унга моддий ёрдам берганлигини, шунинг учун унда Муҳсиновга нисбатан моддий ва маънавий даъвоси йўқлигини билдириб, судланувчига ҳеч қандай чора кўрмасликни сўради.

Суд, судланувчи Ш. Муҳсиновга нисбатан жазо тури ва миқдорини тайинлашда, содир этилган жиноятнинг хусусияти ва ижтимоий хавфлилик даражасини, қилмишнинг сабабларини, унинг шахсини инобатга олиб, Шокирбек Муҳсинов жиноий қилмишни маст ҳолатда содир қилганлиги айбни оғирлаштирувчи ҳолат деб, бироқ у айбига тўлиқ иқрорлиги ва қилмишидан чин кўнгилдан пушаймонлиги, муқаддам судланмаганлиги, моддий ва маънавий зарар қоплаб берилганлиги, жабрланувчининг унга нисбатан даъвоси йўқлигини айбни енгиллаштирувчи ҳолатлар деб топиб, судланувчи Ш. Муҳсиновга айблов модда санкцияси доирасида мажбурий жамоат ишлари жазосини тайинлаш мақсадга мувофиқ деб топади.

Суд ҳукмига кўра, Шокирбек Абдуллаевич Муҳсинов Ўзбекистон Республикаси ЖКнинг 277-моддаси 2-қисми «а» банди билан айбдор деб топилди ва унга нисбатан 300 (уч юз) соат мажбурий жамоат ишлари жазоси тайинланди.

Ҳа, азизлар, шиша ичида жим тургани билан «тутқунлик»дан халос бўлгач спиртли ичимлик инсон онгига хоҳлаганича таъсир кўрсатиши мумкин. Агар биз спиртли ичимликлардан узоқроқ бўлсак, турли хил кўнгилсизликлар сони камайиши ҳам аниқ.

Темур КАСИМОВ, жиноят ишлари бўйича Яккасарой туман суди судьяси,

Суннатулло САИМНАЗАРОВ, журналист