Хитой ва АҚШ савдо уруши остонасида
АҚШ президенти Доналд Трампнинг биринчи муддатида бошланган Хитой ва АҚШ ўртасидаги савдо уруши, агар томонлар келишмовчиликларни Хитойнинг Америка экспортига жавоб божлари кучга киришидан олдин ҳал қилмаса, яна авж олиши мумкин.
Financial Times таҳлилчиларга таяниб шундай хабар бермоқда.
Трамп февраль ойи бошида Хитойдан келтирилаётган барча товарлар импортига 10 фоизлик бож жорий этиш тўғрисидаги фармонни имзолади ва буни гиёҳванд моддалар, хусусан, фентанилнинг ноқонуний оқимига қарши кураш билан изоҳлади. Бу божлар уч кундан сўнг – 4 февралда кучга кирди. Бунга жавобан Хитой Google ва Nvidia компанияларига нисбатан монополияга қарши текширувлар бошлади ҳамда АҚШдан келтирилаётган кўмир ва суюлтирилган газ учун 15 фоизлик, шунингдек, хом нефть ва қишлоқ хўжалиги техникаси учун 10 фоизлик божлар жорий этди. Ушбу қарор 10 февралдан бошлаб амалга киритилади.
Хитой Халқаро иқтисодий алмашинув маркази мутахассиси Чжан Яншеннинг фикрича, «бу савдо уруши босқичининг бошланиши бўлиши мумкин, холос» ва агар вазият ўзгармаса, «жуда оғир аҳволга» олиб келиши мумкин.
Баъзи таҳлилчилар АҚШ ва Хитой йирик савдо можаросининг олдини олиш учун музокаралар ўтказишини кутган эди. Трамп Хитой раҳбари Си Сзинпин билан суҳбатлашишга умид қилаётганини айтган, бироқ Пекиннинг жавоб қадамидан сўнг унга қўнғироқ қилишга «шошилмаётганини» билдирган. Пекиндаги мутахассисларнинг фикрича, республикачи Хитойни келишув тузишга мажбурлашга уриниб, аксинча натижага эришган.
Пекин халқаро бизнес ва иқтисодиёт университети профессори Жон Гонгнинг сўзларига кўра, «Трамп, эҳтимол, улар [Хитой ҳукумати] очиқ айта олмайдиган нарсадан кўпроқ нарса хоҳлайди.» Хусусан, республикачи Украинадаги уруш ёки ТикТокъни сотишнинг маълум шартлари туфайли Россияга босим ўтказишни талаб қилган бўлиши мумкин.
