Ўзбекистон 2025 йилда сотиб олганидан кўра кўпроқ газ сотишни бошлади

Ўзбекистон 2025 йилда сотиб олганидан кўра кўпроқ газ сотишни бошлади

Январь-февраль ойларида Ўзбекистон 35,8 миллион доллар миқдорида газ импорт қилди, дейилади Миллий статистика қўмитасининг «Газета.uz» ўрганган мамлакат ташқи савдоси ҳақидаги ҳисоботида.

Бу Россия ва Туркманистондан етказиб бериш ҳажми 166,7 миллион долларни ташкил қилган 2024 йилнинг дастлабки икки ойидагига нисбатан 4,6 баравар кам (пул кўринишида).

Январда «кўк ёқилғи» импорти 27,8 миллион долларни (2024 йил январида 35,6 миллион долларни ташкил этган), февралда 8 миллион долларни (131,1 миллион доллар) ташкил этди. Статистика қўмитаси етказиб беришнинг физик ҳажмини ошкор этмайди.

Импортнинг қисқариши фонида Ўзбекистон ўтган йилга нисбатан кўпроқ газ ҳам экспорт қила бошлади. Январь-февраль ойларида етказиб бериш ҳажми 42 миллион долларгача ошди, бу ўтган йилнинг шу даврига (26,7 миллион доллар) нисбатан қарийб 1,6 баробар кўп.

Январда бу кўрсаткич 21,8 миллион долларни, февралда 20,2 миллион долларни ташкил этди. Ўзбекистон газни асосан Хитойга, шунингдек, Қирғизистон ва Тожикистонга етказиб бермоқда.

Хитой Бош божхона бошқармаси маълумотларига кўра, йил бошидан буён Хитойга ўзбек гази импорти 49,4 миллион долларни ташкил этган, бу 2024 йилнинг икки ойлик кўрсаткичидан (57,4 миллион доллар) 13,9% кам.

Январда Хитой Ўзбекистондан 26,1 миллион долларга, февралда 23,3 миллион долларга газ импорт қилган. Физик ҳажмлар ҳам ошкор этилмаган.

Қирғизистон Миллий статистика қўмитаси маълумотларига кўра, Ўзбекистон Қирғизистонга ҳам газ экспортини тиклаган. Агар ўтган йилнинг январь-февраль ойларида қўшни давлатга газ етказиб берилмаган бўлса, жорий йилда 1,84 миллион долларга 10,4 миллион куб метр экспорт қилинган.

Етказиб бериш нархи минг куб метр учун тахминан 177 долларни ташкил этди (ҳар бир кубометр учун тахминан 2300 сўм).

Ўзбекистондан етказиб беришнинг бир қисми 2024 йилда ўзбек газининг импорти 21% ошиб, 267 миллион куб метрни ташкил қилган (ойига ўртача 22,2 миллион куб метр) Тожикистонга юборилган бўлиши мумкин.

Бош вазир Абдулла Арипов 2020 йилнинг январь ойида Ўзбекистон 2025 йилгача газ экспортини тўхтатиш ниятида эканини маълум қилган эди. У газни қайта ишлаш ва қўшимча қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кўпайтириш режалаштирилаётганини таъкидлаган.

2022 йилда «Ўзтрансгаз» собиқ раҳбари Беҳзот Нарматов Ўзбекистон 2025−2026 йилларга келиб газ экспортини бутунлай тўхтатиши мумкинлигини қайд этганди. Ўшанда мамлакатда ишлаб чиқарилган газнинг 10 фоизга яқини Хитойга экспорт қилинар эди.

Февраль ойида Ўзбекистонда энергия ишлаб чиқариш кўрсаткичларининг пасайиши давом этди. Ой давомида газ қазиб олиш 5,6% камайди, нефть — 12,6%, электр энергияси ишлаб чиқариш — 3,4%, бензин — 22,4%, дизель — 43,3%.

«Ўзатом» раҳбари Азим Ахмедхаджаев собиқ энергетика вазири Алишер Султоновнинг сўзларига изоҳ берар экан, «агар аҳоли ўрганиб қолган истеъмол маданияти бўлмаганида, газ учта Ўзбекистонга етган бўларди», — деганди. Аммо иқтисодчилар бошқа муаммоларга ишора қилмоқда.

Дўстларингизга ҳам юборинг: