Дунёдаги ноёб Каракат мушуклари Ганна Кузмина қўлида
Мушуклар оламидаги ноёб кашфиётлардан бири — Каракат зоти бугун дунё бўйлаб қизиқиш уйғотмоқда. Ушбу гибрид жонзот уй мушуги ва ёввойи каракалдан яратилган бўлиб, унинг асосий муаллифи Виплео компанияси асосчиси ва селекционери Ганна Кузмина ҳисобланади.
Кузмина ўз суҳбатларидан бирида:
“Биз дунёдаги биринчи расмий Каракат зотини етиштирганмиз. Бу ишимизнинг асосий мақсади генетик жиҳатдан барқарор, инсон билан алоқа қила оладиган, саломатлиги мустаҳкам ва хулқий жиҳатдан мутаносиб гибрид яратиш эди”, – дея таъкидлайди.
Унинг соҳадаги илк қадамлари 2010-йилдан, Украинада сервал, отселот ва каракаллар билан ишлашдан бошланган. Бир йил ўтиб, Виплео расмий равишда ташкил этилди ва шундан бери жаҳонда Каракат зотини селекция қилишда етакчи бренд сифатида танила бошлади.
Каракатнинг ўзига хос хусусиятлари
Каракатлар ташқи кўриниши билан алоҳида ажралиб туради: каракалга хос қулоқлари, йиртқичларни эслатувчи қиёфаси ва ноодатий ранглари уларни экзотик қилади. Бироқ бу зотнинг энг катта фарқи — ижтимоийлик ва инсон билан яқин муносабат ўрната олиш қобилиятидир. Улар сувни ёқтиради, сайрга чиқишга тез мослашади, ҳатто занжирбанд ҳолда ҳам олиб юриш мумкин.
Ганна Кузмина таъкидлайдики, бу йўналишдаги асосий мақсад — Каракатларнинг генетик барқарорлигини таъминлаш. Йиллар давомида амалга оширилган селекцион ишлар орқали улар нафақат экзотик ташқи кўринишга, балки соғлом организм ва мувозанатли хулққа эга бўлиб борди.
Ўзбекистондаги илк намойиш
Кузмина 2018-йил апрел ойида Тошкентда ўтказилган “Кашмир-2018” халқаро кўргазмасига ВИП-меҳмон сифатида таклиф этилган эди. Шу ерда Ўзбекистонда Каракатнинг илк тақдимоти бўлиб ўтди. Ушбу кўргазмада селекционер меҳмонларга Каракатларнинг хулқ-атвори, парвариши ва хавфсиз сақлаш услублари ҳақида маълумот берди.
Кузмина айтишича, маҳаллий мутахассислар ва меҳмонлар катта қизиқиш билан саволлар берган ва бу унинг учун унутилмас профессионал тажриба бўлган. Шу куни “Дунё бўйлаб” телеканали унинг фаолияти ҳақида махсус репортаж тайёрлаб, Каракатларнинг инсон билан муносабати ва парваришига оид қизиқарли лавҳаларни кўрсатган.
Халқаро ютуқлар
Бугунги кунга келиб, Виплео бренди дунё миқёсида танилган. 2020-йилда компания биринчи бўлиб кўк рангли Каракатларни яратди. 2021-йилда эса Каракат×Каракат наслчилигига эришилди, бу селекцион йўналишда катта қадам бўлди. 2022-йилда эса уруш сабабли компания Украинадан АҚШнинг Флорида штатига кўчирилди ва фаолият янада ривожлантирилди.
Ганна айтишича, бугун дунёдаги энг ноёб Каракатлар уларнинг қўлида туғилиб, парвариш қилинмоқда. “Ҳар бир ютуқ менинг ишимга бўлган муҳаббатимни янада кучайтиради”, – дейди у.
Келгуси режалар
Кузмина фақат селекционерлик билан чекланиб қолмай, илмий-эксперт сифатида ҳам турли ветеринария клиникалари ва ташкилотлар билан ҳамкорлик қилади. У гибрид мушукларнинг соғлиғи, хулқи, озиқланиши, хавфсизлиги ва қонунчилик масалалари бўйича маслаҳатлар бериб келмоқда.
Келажакдаги асосий мақсад — Каракатларни генетик жиҳатдан янада барқарор ва ижтимоий мослашувчан зот сифатида такомиллаштириш. Шунингдек, у халқаро миқёсда, жумладан, Марказий Осиё ва хусусан, Ўзбекистон билан ҳамкорлик алоқаларини кучайтириш ниятида.
“Ўзбекистонда ўтказилган кўргазма мен учун муҳим босқич бўлган. Шу боис келгусида ҳам бу ердаги ҳамкасблар билан ҳамкорликни ривожлантириш ниятим бор”, – дейди селекционер.
