Миссури Хитойни судга берди. Нималар маълум?
Миссури штатининг Хитойга қарши «COVID-19 ни дунёга ёйганлик» бўйича суд жараёни якунига яқинлашмоқда. Агар Пекин зарарни қопламаса, штат 25 миллиард долларлик мулкни мусодара қилиш билан таҳдид қилмоқда.
«Show Me» штати 2020 йил апрелда Хитойга қарши даъво қўзғатди. Сабаби – Уханнинг Хубей вилоятида пайдо бўлиб, 7 миллиондан ортиқ одамнинг ўлимига сабаб бўлган COVID-19 бутун дунёга тарқалди.
Вашингтон, Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти ва бошқалар эпидемиянинг дастлабки муҳим ҳафталарида дунё жамоатчилигини огоҳлантириш ҳаракатларини бостирган Пекиндан касаллик билан боғлиқ маълумотларни тўлиқ ошкор қилишни талаб қилмоқда. Хитой ҳокимияти маълумотларни «ҳеч қандай чекловсиз» улашганини ва вирус бошқа жойда пайдо бўлган бўлиши мумкинлигини таъкидламоқда. Бироқ, бу фикрни илмий ҳамжамият кенг қўллаб-қувватламаяпти.
Беш йиллик суд жараёнида фақат битта масала қолди: ниқоблар ва бошқа шахсий ҳимоя воситаларини ғамлаган Хитой Миссури аҳолиси учун харажатларни ошириб, уларни хавф остига қўйганми?
Хитой дунёдаги жарроҳлик ниқоблари ишлаб чиқаришининг ярмини таъминлаган ҳолда, талаб кескин ошгани сабабли ниқоблар ва бошқа шахсий ҳимоя воситаларига экспорт чекловларини жорий этди.
Маҳаллий оммавий ахборот воситалари хабар беришича, суд жараёни душанба куни соат 14:00 да Кейп-Жирардодаги федерал суд биносида бошланди ва бир соатдан камроқ давом этди. Бош прокуратура матбуот баёнотида айтилишича, Хитой штат фойдасига қарор чиқариши мумкин бўлган ҳолда иштирок этишдан бош тортди.
«Бугун биз Хитойни судга чақириб, уларни дунёга COVID-19 ни тарқатгани учун жавобгарликка тортдик,» – деди бош прокурор Эндрю Бейли. «Миссури COVID-19 ни келтириб чиқариш ва кучайтириш учун Хитой Коммунистик партиясини жавобгарликка тортиш мақсадида судга мурожаат қилган ягона штатдир.»
Ушбу суд жараёни Марказий разведка бошқармаси томонидан эълон қилинган шов-шувли ҳисоботда вируснинг келиб чиқиши эҳтимол лабораториядан сизиб чиққан деган хулосага келганидан сўнг бошланди.
Хитой Ташқи ишлар вазирлиги расмий вакили Мао Нинг душанба куни ушбу хулосаларни рад этди. «Келиб чиқишини аниқлаш илмий масала бўлиб, бу борада ҳар қандай хулоса фақат илмий ёндашув асосида ва олимлар томонидан чиқарилиши лозим,» дея у журналистларга маълум қилди.
